Veel Nederlanders weten niet of er in hun straat of buurt een AED hangt. Dat blijkt uit recent onderzoek van de Hartstichting. Ongeveer vier op de tien respondenten zeggen dat ze niet weten waar het dichtstbijzijnde AED-apparaat zich bevindt, terwijl bijna iedereen aangeeft dat een AED binnen loopafstand belangrijk is.
Een AED-apparaat is de afkorting voor Automatische Externe Defibrillator. Het is een draagbaar hulpmiddel dat gehanteerd wordt bij een hartstilstand om, via elektroden op de borstkas, het hartritme te beoordelen en een elektrische schok toe te dienen wanneer dat nodig is. Iedereen mag een AED gebruiken; het apparaat begeleidt je mondeling en visueel stap voor stap. Wel is het zinvol om een reanimatiecursus te volgen, zodat je weet wat je moet doen.
Onderhoud van een AED is belangrijk. De elektroden verouderen door uitdroging of corrosie, de accu verliest capaciteit na verloop van tijd. De eigenaar moet zorgen dat deze onderdelen tijdig vervangen worden, al is formeel geen wettelijke inspectieverplichting.
Er zijn gebieden zonder AED of met een AED die niet dag en nacht beschikbaar is. De Hartstichting en HartslagNu hanteren een minimale dekking van ongeveer 500 meter rondom een AED-locatie. Als je die afstand moet overschrijden om bij een AED te komen, dan wordt de dekking als onvoldoende beschouwd. AED’s moeten worden aangemeld bij HartslagNu zodat burgerhulpverleners via het systeem weten waar ze bij een hartstilstand terecht kunnen.
Gemeenten worden in het onderzoek opgeroepen om zelf het initiatief te nemen om AED-apparaten te plaatsen in wijken, vooral in die buurten waar de dekkingskaart laat zien dat er te weinig zijn.
Zonder duidelijke aanduiding kan een AED onzichtbaar blijven, ook al hangt hij binnen bereik. Het gebruik van een uniform AED pictogram helpt om te zorgen dat iedereen weet waar een AED zich bevindt. Dit pictogram is vaak groen-wit en wordt internationaal herkend.
Zorg dat de pictogrammen zichtbaar zijn: boven een kast waarin de AED hangt, op deuren of op kasten. Vaak worden stickers of bordjes gebruikt.
Signalering is onderdeel van de BHV middelen in gebouwen of organisaties: middelen als EHBO-materiaal, verbandkoffers, blusmiddelen, vluchtwegaanduiding en ook de AED. Een organisatie moet helder hebben welke BHV middelen aanwezig zijn, waar ze hangen, en hoe je ze kunt vinden in noodsituaties.
Als bewoner kun je eerst kijken naar de AED-dekkingskaart van HartslagNu om te zien of jouw wijk voldoende is voorzien. Als je merkt dat er geen AED is of dat ze lastig vindbaar zijn, kun je met de buurt een BuurtAED-actie starten. Zo organiseer je gezamenlijk de aanschaf én zorg je dat de AED wordt aangemeld bij HartslagNu.
Als organisatie (school, bedrijf, vereniging) is het zinvol te inventariseren welke BHV middelen je hebt, of ze up-to-date zijn en of de signalering duidelijk is. Dat betekent: zichtbare AED pictogrammen, duidelijke BHV-kasten, heldere instructies voor personeel. Ook moet je nadenken over onderhoud van die middelen.
Een AED redt levens bij een circulatiestilstand. Maar hij moet wel zichtbaar en toegankelijk zijn, én mensen moeten weten dat hij er is. Met heldere signalering, goede registratie via HartslagNu, en actief beheer van BHV middelen wordt de kans op snelle hulp groter. Als jij nu kijkt: zie jij de AED pictogrammen in jouw omgeving, weet je waar het AED-apparaat hangt? Misschien is het tijd om daar verandering in te brengen.
Terug naar Gezondheid